Święty Andrzej Apostoł – patron parafii
Życie
Andreas (gr) – męski, mężny, dzielny, odważny. Pochodził z Betsaidy, a mieszkał w Kafarnaum. Brat św. Piotra. Rybak. Początkowo był uczniem Jana Chrzciciela. Pod jego wpływem poszedł za Chrystusem, gdy Ten przyjmował chrzest w Jordanie. Pierwszy powołany przez Jezusa na apostoła. Nazywany „PROTOKLEROS”, czyli ten pierwszy, który wszedł do grona uczniów Chrystysa. Pierwszy Powołany. Przez cały okres publicznej działalności Pana Jezusa należał do Jego najbliższego otoczenia. W ich domu w Kafarnaum Chrystus niejednokrotnie się zatrzymywał.
Był świadkiem cudu w Kanie (J 1,40-2,12), cudownego rozmnożenia chleba ( J 6,8 nn). Pośredniczył między Mistrzem a poganami (J 12,21 nn). Po Zesłaniu Ducha Świętego według apokryfów Andrzej Apostoł miał pracować w Poncie, Kapadocji, Bitynii (dzisiaj zachodnia Turcja), Achai, Macedonii, Tracji (Bułgaria), Scytii (dolny bieg Dunaju). Stara tradycja gruzińska mówi o jego obecności w Gruzji, Abchazji. Jedenastowieczna tradycja staroruska podaje, że św. Andrzej miał dotrzeć aż do Kijowa.
Według tradycji Kościoła konstantynopolitańskiego był pierwszym biskupem greckiej kolonii w Bizancjum. Tam też 30 listopada 70 roku w Patras na Peloponezie, przeżegnawszy zebranych wyznawców, został ukrzyżowany na krzyżu w kształcie litery X. Tam też go pochowano.
Historia
W 356 r. przeniesiono relikwie z Patras do Konstantynopola. W 1208 r. Krzyżowcy wywożą relikwie Apostoła do Amalfi. Głowę Apostoła Pius II w 1462 nakazał przewieść do bazyliki św. Piotra w Rzymie, tłumacząc, iż bracia powinni być razem. Podczas Soboru Watykańskiego II 23 września 1964 roku Paweł VI wraz z ojcami soboru oddają cześć św. Andrzejowi w procesji i uroczystym nabożeństwie. Następnie Hermę z relikwią Świętego przekazano Kościołowi Prawosławnemu. I tak spełniły się słowa Piusa II, który przed pięciu wiekami napisał w Breve: ?Powrócisz do twej stolicy, jeśli da Bóg, w chwale i będzie można kiedyś powiedzieć: Błogosławione wygnanie, które taką przynosi pomoc?. Hermę św. Andrzeja złożono w katedrze w Patras, gdzie poniósł śmierć.
Kult św. Andrzeja w Polsce
Relikwie Świętego od 800 lat spoczywają we Włoszech, w Amalfi koło Neapolu.. Dnia 18 października 2003 r. czcigodne szczątki Apostoła zostały przekazane przez Arcybiskupa diecezji Amalfi kościołowi środowisk twórczych w Warszawie, którego patronem jest św. Andrzej. W uroczystości wzięli udział Józef Kardynał Glemp Prymas Polski, przedstawiciele środowisk twórczych oraz Rektor kościoła. Było to wielkie święto i niezwykłe wydarzenie dla Warszawy oraz całej Polski, albowiem pierwszy z Apostołów Pana Jezusa (i pierwszy w naszej historii) po dwóch tysiącach lat uroczyście przybył na stałe do naszej ojczyzny.
Sanktuarium św. Andrzeja na Placu Teatralnym otwiera swoje podwoje dla wszystkich chrześcijan. Niechaj stanie się tym szczególnym miejscem ekumenicznym dla całej Europy Środkowej i Wschodniej, gdzie będą wspólnie modlili się z nami Prawosławni, dla których św. Andrzej jest najważniejszym pośród świętych.
Misja
Jest patronem prawosławia, Słowian (szczególnie obrządków wschodnich), Bułgarii, Burgundii, Austrii, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Niemiec, Rosji, Sycylii, Szkocji, archidiecezji warmińskiej, szeregu miast m. in. Bordeaux, Brescii, Brugii, Hanoveru, Neapolu, Rawenny oraz podróżujących, rybaków, rycerzy, woziwodów, rzeźników. Patron małżeństw, wspomaga w wypraszaniu potomstwa. Orędownik zakochanych.
Ikonografia
W ikonografii św. Andrzej Apostoł przedstawiany jest jako starszy mężczyzna o gęstych, siwych włosach i krzaczastej, krótkiej brodzie. Jako apostoł nosi długi płaszcz. Czasami ukazywany jako rybak w krótkiej tunice. Powracającą sceną w sztuce religijnej jest chwila jego ukrzyżowania. Atrybutami Świętego są: „krzyż św. Andrzeja” w kształcie X, księga, ryba, sieć.
